Η Παγκόσμια Ημέρα Όρασης (κατά της τύφλωσης) Είναι ένα γεγονός το οποίο Επικεντρώνει το διεθνές ενδιαφέρον κάθε χρόνο, καθώς εστιάζει στην τύφλωση και τη μειωμένη όραση. Είναι αφιερωμένη στο δικαίωμα της όρασης για κάθε άνθρωπο πάνω στη γη. 0 εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Όρασης έχει καθοριστεί κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Οκτωβρίου.
Η καθιέρωση της ημέρας αυτής ξεκίνησε την 8η Οκτωβρίου 1998, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Επιτροπής για την Πρόληψη της Τύφλωσης και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Στόχος των δύο οργανώσεων είναι να στρέψουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον στο πρόβλημα της τύφλωσης και τις επιπτώσεις του στον πάσχοντα και το περιβάλλον του. Στα πλαίσια αυτά έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα «Όραση 2020 – Δικαίωμα στην Όραση» με σκοπό τον περιορισμό και την εξάλειψη της τύφλωσης μέχρι το έτος 2020.
Σε 40 – 45 εκατομμύρια ανέρχονται οι τυφλοί σε όλον τον κόσμο, ενώ 135 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μειωμένη όραση. Εκτιμάται ότι 19 εκατομμύρια παιδιά έχουν μειωμένη όραση. Το 80% των περιστατικών τύφλωσης είναι περιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί με κατάλληλες παρεμβάσεις ή προληπτικά μέτρα την κατάλληλη χρονική στιγμή. Το 82% των τυφλών ατόμων είναι άνω των 50 ετών. Τα 2/3 των τυφλών είναι γυναίκες και κορίτσια, καθώς έχουν δυσκολότερη πρόσβαση σε οφθαλμίατρο. Σε αρκετά μέρη οι άντρες έχουν δύο φορές καλύτερη πρόσβαση σε οφθαλμίατρο σε σχέση με το γυναικείο πληθυσμό. Το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι άτομα τυφλά ή με προβλήματα όρασης. Οφθαλμολογική εξέταση και γυαλιά θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη ζωή 153 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο καταρράκτης, η κύρια αιτία τύφλωσης, είναι ιάσιμη.
Ο γυναικείος πληθυσμός λόγω κοινωνικόοικονομικών παραγόντων χειρουργείται για καταρράκτη λιγότερο σε σχέση με τον ανδρικό πληθυσμό. Οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο είναι τυφλοί, λόγω μη διορθωμένης διαθλαστικής ανωμαλίας. Μια απλή οφθαλμολογική εξέταση και γυαλιά θα μπορούσε να αποκαταστήσει την όραση στους περισσότερους από αυτούς.
Στο πρόγραμμα Όραση 2020 έχουν τεθεί νόσοι – στόχοι με σκοπό την πρόληψη και τη θεραπεία.
Σε παγκόσμιο επίπεδο η σειρά κατάταξης έχει ως εξής:
- Καταρράκτης
- Διαθλαστικές ανωμαλίες
- Τράχωμα
- Παιδική τύφλωση
- Χαμηλή όραση
- Ογκοκέρκωση
- Γλαύκωμα
- Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
- Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
Καταρράκτης: 48% των περιστατικών τύφλωσης οφείλονται σε καταρράκτη. Η αντιμετώπισή του είναι στα περισσότερα εθνικά σχέδια για πρόληψη της τύφλωσης. Στόχος είναι να παρέχονται χειρουργικές υπηρεσίες χωρίς καθυστέρηση, σε αστικές και αγροτικές περιοχές, με δίκαιο τρόπο, προσιτή τιμή για όλους και υψηλό ποσοστό επιτυχίας όσον αφορά στο οπτικό αποτέλεσμα και τη βελτίωση ποιότητας ζωής.
Διαθλαστικές ανωμαλίες: Η μυωπία η υπερμετρωπία ο αστιγματισμός και η πρεσβυωπία έχουν ως αποτέλεσμα την κακή εστίαση του ειδώλου στον αμφιβληστροειδή. Επηρεάζουν άτομα όλων των ηλικιών και εθνικοτήτων και αποτελούν την κύρια αιτία μείωσης της όρασης.
Οδηγούν σε χαμένες ευκαιρίες εκπαίδευσης μείωση της παραγωγικότητας και κακή ποιότητα ζωής. 150 εκατομμύρια άνθρωποι εμφανίζουν μειωμένη όραση λόγω μη διορθωμένης διαθλαστικής ανωμαλίας. Σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελεί την κύρια αιτία χαμηλής όρασης σε παιδιά 5-15 ετών. Στόχος είναι η ανίχνευση των ασθενών, η οφθαλμολογική εξέταση, ο διαθλαστικός έλεγχος, η παροχή της διόρθωσης (γυαλιά) και, στη συνέχεια, η επισκευή ή αντικατάσταση αυτών, εάν χρειαστεί.
Τράχωμα: Η πιο κοινή μολυσματική αιτία τύφλωσης. Προκαλείται από το Chlamydia Trachomatis. Η νόσος εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και, έπειτα από επαναλαμβανόμενα επεισόδια, οδηγεί σε τύφλωση στην ενήλικη ζωή. Εμφανίζεται κυρίως σε φτωχές κοινωνίες με κακή ύδρευση, αποχέτευση και χαμηλό βιοτικό επίπεδο. Το Τράχωμα αποτελεί ενδημική νόσο σε 55 χώρες. Σκοπός είναι να εντοπισθούν οι περιοχές με Τράχωμα, καθώς και η παροχή φαρμακευτικού υλικού και χειρουργικών υπηρεσιών για την αντιμετώπισή του.
Παιδική τύφλωση: Απαντάται συχνότερα σε χώρες με χαμηλό εισόδημα. Κάθε χρόνο 500.000 παιδιά γεννιούνται τυφλά. Πολλά πεθαίνουν στην παιδική ηλικία από την υποκείμενη νόσο (Ιλαρά, Μηνιγγίτιδα, Ερυθρά, Προωρότητα, Γενετικές ασθένειες, Τραυματισμοί). Οι κύριες αιτίες παιδικής τύφλωσης που μπορούν να αποφευχθούν είναι οι εξής: Κερατοειδοπάθειες(ουλές), συγγενής καταρράκτης, συγγενές γλαύκωμα, αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας, διαθλαστικές ανωμαλίες, χαμηλή όραση. Σκοπός είναι η παροχή υπηρεσιών υγείας για παιδιά με εμβολιασμούς, διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών και χειρουργικές επεμβάσεις.
Χαμηλή όραση: Αφορά 124 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η οπτική οξύτητα των ατόμων αυτών είναι από 2/10 έως αντίληψη φωτός με διόρθωση. Σκοπός είναι η βελτίωση ποιότητας ζωής με παροχή βοηθημάτων χαμηλής όρασης.
Ογκοκέρκωση: Λοίμωξη από το παράσιτο Onchocerca volvulus. Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών εντοπίζεται στην Αφρική με μικρότερες εστίες στη Λατινική Αμερική και στην Υεμένη.
Γλαύκωμα: Καταγράφονται 4,5 εκατομμύρια τυφλών λόγω γλαυκώματος παγκοσμίως. Αποτελεί νόσο η οποία προκαλεί βλάβη στο οπτικό νεύρο και απώλεια στο οπτικό πεδίο. Η συχνότητα αυξάνεται με την ηλικία, εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερα των 40 ετών.
Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια: Αφορά στο 4,8% ασθενών με τύφλωση και μειωμένη όραση παγκοσμίως. Αποτελεί μία από τις σημαντικότερες επιπλοκές του διαβήτη. Κλινικές έρευνες έχουν δείξει ότι ρύθμιση του σακχάρου και της αρτηριακής πίεσης μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας , ενώ η θεραπεία της ήδη υπάρχου- σας αμφιβληστροειδοπάθειας μειώνει τον κίνδυνο τύφλωσης. Ποσοστά τύφλωσης ανά περιοχές λόγω ΔΑ έχουν ως εξής: 0% στην Αφρική, 3- 7% στη Νοτιοανατολική Ασία, 15 – 17% σε Αμερική και Ευρώπη.
Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς: Αποτελεί τη συχνότερη αιτία τύφλωσης στις βιομηχανικές χώρες και αφορά άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών. 3 εκατομμύρια άτομα είναι τυφλά λόγω ΗΕΩ και ως το 2020 αναμένεται να διπλασιαστούν εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού. Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της νόσου είναι η ηλικία, η φυλή, το κάπνισμα και το οικογενειακό ιστορικό.
Η τύφλωση και η χαμηλή όραση αποτελούν δύο από τα μεγαλύτερα διεθνή κοινωνικά θέματα υγείας.
Η στρατηγική πρόληψης της τύφλωσης και αποκατάστασης της όρασης συγκαταλέγονται στις πιο αποτελεσματικές δαπάνες περίθαλψης. Για το 2011 δεν καθορίστηκε παγκόσμιο θέμα για την ημέρα της όρασης. Επιτρέπεται σε κάθε συμμετέχοντα οργανισμό να χρησιμοποιήσει την ευκαιρία και να αναδείξει τους δικούς του.
Το δικαίωμα στην όραση αποτελεί δικαίωμα όλων μας!
τομείς προτεραιότητας, με τρόπους που θα έχουν απήχηση στο κοινό στο οποίο απευθύνεται.
Ας ευχηθούμε η υλοποίηση του προγράμματος να ολοκληρωθεί με αποτελέσματα καλύτερα από τις αρχικές προσδοκίες. Ας ευχηθούμε για λιγότερους τυφλούς ανθρώπους και περισσότερα παιδιά να μεγαλώνουν με υγιή μάτια. «Μια εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις» και την εικόνα αυτήν την αξίζει κάθε άνθρωπος στη γη ξεχωριστά.
